Η κατάσταση της κάνναβης στην Ισπανία σήμερα – μια ανασκόπηση

Η Ισπανία είναι μια αποκεντρωμένη χώρα. Το πλεονέκτημα (ή μειονέκτημα, εξαρτάται πως το κοιτάει κανείς) είναι ότι εντός κάποιων ορίων, κάθε αυτόνομη περιοχή μπορεί να θέσει τη δική της νομοθεσία για τον κάνναβη. Είναι αλήθεια ότι η διαδικασία για τη νομιμοποίηση της κάνναβης είναι γενικά αργή – τα πράγματα κινούνται σε “slow-motion”. Είναι ξεκάθαρο ότι οι τοπικές κυβερνήσεις αργοπορούν για να κερδίσουν αρκετό χρόνο για να αλλάξουν στρατηγική, ή για να αποσπάσουν την προσοχή της κοινωνίας από αυτό ώστε οι διαδικασίες να καθυστερούν για όσο περισσότερο γίνεται, ή ακόμα χειρότερα, να μην ολοκληρωθούν ποτέ.

Κατανάλωση κάνναβης

Στην Ισπανία η καλλιέργεια κάνναβης είναι μια δραστηριότητα που μπορεί να χαρακτηριστεί εγκληματική μόνο εάν γίνεται για εμπορικούς σκοπούς, έτσι δεν περιλαμβάνεται η καλλιέργεια κάνναβης για προσωπική χρήση.

Η θεραπευτική θράση της ρυθμίζεται με συνταγή από νοσοκομείο. Οι ιατρικοί χρήστες όμως δεν έχουν επιπλέον πλεονεκτήματα καθώς στην Ισπανία δεν υπάρχει νόμιμος διαχωρισμός μεταξύ ψυχαγωγικής και ιατρικής χρήσης. Η ιατρική χρήση όμως γίνεται όλο και πιο ανεκτή.

Η κάνναβη είναι το ψυχαγωγικό “ναρκωτικό¨με την μεγαλύτερη κατανάλωση στην Ισπανία. Δεν είναι μόνο οι πολλές Λέσχες που έχουν εμφανιστεί στη χώρα τα τελευταία χρόνια, η κάνναβη καταναλώνεται επίσης ανοιχτά και στους δρόμους, το οποίο σημαίνει ότι παρ’ ότι η κατανάλωση κάνναβης είναι παράνομη σε δημόσιους χώρους, καπνίζοντας ένα μπάφο καθώς κάνεις βόλτα ή κάθεσαι με τους φίλους σου, είναι κάτι στο οποίο δε δίνει κανείς σημασία.

Νόμοι σχετικά με τη χρήση των ναρκωτικών.

Μέχρι σήμερα, ο Ισπανικός ποινικός κώδικας (αρθ 368) απαγορεύει την πώληση κάνναβης αλλά δεν απαγορεύει την κατανάλωσή της. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο νόμος δε διαχωρίζει μεταξύ ψυχαγωγικής και ιατρικής κάνναβης, όμως αρκετές δικαστικές αποφάσεις έχουν κάνει σαφές ότι από δικαστικής πλευράς αυτός ο διαχωρισμός γίνεται σημαντικός όσον αφορά ποινές και καταδίκες.

Η πώληση των σπόρων είναι νόμιμη, όπως επίσης η καλλιέργεια και η κατανάλωση κάνναβης σε ιδιωτικούς χώρους. Επί της ουσίας, γενικά μιλώντας, η καλλιέργεια σε μικρή κλίμακα δεν δημιουργεί ποινικά προβλήματα, αλλά κάποιες φορές, εξαρτάται φυσικά από την κάθε περίπτωση, μικροκαλλιεργητές έχουν δεχθεί εφόδους στα σπίτια τους αν υπάρχουν ενδείξεις ότι η σοδειά τους μπορεί να έχει κάποιο εμπορικό σκοπό. Σε περίπτωση που ο καλλιεργητής δεν μπορεί να αποδείξει ότι είναι για προσωπική κατανάλωση, οι πιθανές ποινές είναι φυλάκιση από ένα ως τρία χρόνια.

Αν και η κατοχή και κατανάλωση σε δημόσιους χώρους ακόμα απαγορεύεται, υπάρχει αρκετή ευελιξία όσο αφορά την εφαρμογή της απαγόρευσης, και είναι κάτι που οδήγησε στην ανάπτυξη της έρευνας στο ιατρικό επίπεδο και τη δημιουργία των Κοινωνικών Λεσχών Κάνναβης.

Ένα εμπόδιο στο δρόμο

Στα τέλη του 2013, το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα του Mariano Rajoy παρουσίασε ένα νομοσχέδιο για την Προστασία της Ασφάλειας των Πολιτών όπου οι ποινές αυξάνονταν αρκετά για κατοχή και κατανάλωση κάνναβης σε δημόσιο χώρο – αφαιρώντας τη δυνατότητα εξαγοράς της ποινής ή την περίπτωση θεραπείας απεξάρτησης – καθώς και την επιβολή προστίμου μεταξύ 1.000 και 30.000 ευρώ για καλλιέργεια φυτών. Ο Araceli Manjon-Cabeza που ήταν ο διευθύνων σύμβουλος του Plan Nacional sobre Drogas (εθνικό σχέδιο για τα ναρκωτικά) είπε τότε πως “Η κυβέρνηση πηγαίνει αντίθετα στο ρεύμα και επιστρέφει σε συνθήκες που δεν έχουν φανεί σε πολιτισμένα κράτη τα τελευταία 40 χρόνια. Εξαιρώντας τη δυνατότητα συμμετοχής σε θεραπείες απεξάρτησης εξισώνει τη χώρα με τη Ρωσία όπου ο καταναλωτής φαίνεται μόνο ως εγκληματίας” (και την Ελλάδα θα λέγαμε).

Μικρές ποσότητες και ανοχή ιατρικής κατανάλωσης.

Η κατοχή και η χρήση ναρκωτικών σε δημόσιους χώρους είναι παράνομη σύμφωνα με το νόμο Προστασίας των Πολιτών, αλλά δεν θεωρείται έγκλημα ούτε επιβάλλεται φυλάκιση. Συνήθης τιμωρία είναι πρόστιμο περί των 300 ευρώ.

Έχοντας ως δεδομένο ότι υπάρχουν μικρές διαφορές στο νόμο και στους κανονισμούς σε όλες τις Ισπανικές πόλεις, είναι ενδιαφέρον να δούμε τις αυτόνομες περιοχές στην Ισπανία. Η Καταλονία και η Βαρκελώνη έχουν ίσως τα πιο ενδιαφέροντα σημεία όσο αφορά τη ρύθμιση της κάνναβης.

Το Sativex είναι πλέον νόμιμο

Η Βαρκελώνη είναι η μόνη πόλη στην Ισπανία που έχει εκατοντάδες Κοινωνικές Λέσχες Κάνναβης όπου μπορείς να καταναλώσεις κάνναβη, και η Καταλονία είναι η μοναδική περιοχή (μαζί με την Χώρα των Βάσκων) όπου έχει αναγνωριστεί επίσημα η ιατρική κάνναβη. Το Καταλονικό υπουργείο υγείας έχει πάρει μέτρα για την ρύθμιση της κάνναβης για ιατρικούς στόχους, και με αυτό τον τρόπο βοηθάει ασθενείς με ασθένειες όπως καρκίνο και aids να λάβουν κάνναβη και να απαλύνουν τον πόνο. Προς το παρόν, οι ασθενείς πρέπει να πηγαίνουν σε κοινωνικές λέσχες κάνναβης για να πάρουν και να χρησιμοποιήσουν κάνναβη. Αλλά επιτέλους οι καρκινοπαθείς στην Καταλονία θα έχουν ένα σύμμαχο στο πλευρό τους τώρα που το Sativex έχει εγκριθεί από τη γραμματεία υγείας.

Το Sativex μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους τους ασθενείς που αισθάνονται πόνους λόγο ασθένειας ή λόγο χημειοθεραπείας. Η γραμματεία υγείας αναφέρει ότι αρχικά θα δοθεί σε ασθενείς που δεν αντιδρούν θετικά σε συμβατικές θεραπείες.

Η σκληρή δουλειά των ομοσπονδιών.

Το CatFac είναι μια ομοσπονδία που περιέχει περίπου 30 συλλόγους, αναφέρει ότι παρά τις επιτυχίες που έγιναν στο εθνικό επίπεδο, δεν έχει βγει ακόμα ένα νομικό μοντέλο που να προστατεύει όλους όσους αναμιγνύονται με την κάνναβη. Επιπλέον η κυβέρνηση είναι γεμάτη αντιθέσεις: από τη μια πλευρά είναι σαν ομιλητικότατοι ακτιβιστές με 20ετή εμπειρία, και από την άλλη τάσσονται σκληρά υπέρ της απαγόρευσης.

 

Το φαινόμενο των κοινωνικών λεσχών δεν έχει αφήσει τους πάντες αδιάφορους. Η Ισπανία έκανε ένα βήμα μπρος την εποχή που προσπαθούσε να καθιερώσει αυτού του είδους τα νόμιμα coffeeshops. Η αλήθεια όμως είναι λιγότερο ειδυλλιακή από ότι ακούγεται. Όπως αναφέρι ο Jaime Prats, διευθύνων σύμβουλος του περιοδικού για το hemp Cáñamo, “υπάρχουν πάντα κάποιοι που θέλουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση εις βάρος άλλων.”

Περιπτώσεις όπου έθεσαν προηγούμενη σε διάφορες περιφέρειες της Ισπανίας

Navarra

Πολύ πρόσφατα, ένας δικαστής άφησε τον πρόεδρο μιας Λέσχης στην Irún που καλλιεργούσε κάνναβη στην πόλη της Navarra της Azpilicueta που τον βρήκε η αστυνομία με 147 φυτά, γιατί όπως αιτιολόγησε ο δικαστής, δεν τα χρησιμοποιούσε για εμπόριο. Η αντιπροσωπεία κάνναβης της Navarra (Representación Cánnabica de Navarra) αναγνωρίζει ότι με αυτή την απόφαση (η πρώτη στο είδος της στη Navarra), “η δικαιοσύνη είναι πιο μπροστά από την κυβέρνηση αναγνωρίζοντας ότι η συνεργατική καλλιέργεια δεν είναι έγκλημα. Καθώς δεν υπήρχε εμπόριο κάνναβης, η καλλιέργεια για τα μέλη μιας λέσχης καταναλωτών δεν μπορεί να είναι αδίκημα κατά της δημόσιας υγείας.”

Κανάριοι Νήσοι

Η Plataforma Canarias Se Planta y Firma,μια πλατφόρμα συλλογής υπογραφών που ιδρύθηκε από συλλογικότητες καταναλωτών κάνναβης, κατάφερε να μαζέψει 5.000 υπογραφές μέχρι σήμερα ώστε να θεωρηθεί ως κάτι κανονικό η χρήση αυτής της ουσίας όχι μόνο για ψυχαγωγικούς αλλά και για θεραπευτικούς λόγους. Το επόμενο βήμα θα είναι το σύνταγμα των συλλογικοτήτων κάνναβης από τους Κανάριους Νήσους (Federación de Asociaciones Cannábicas de Canarias) που θα ενωθούν με ομοσπονδίες που υπάρχουν ήδη στη Navarra, Μαδρίτη, τη Χώρα των Βάσκων και την Καταλονία, που όπως αναφέρουν οι επικεφαλείς αυτής της δράσεις, “είναι χρόνια μπροστά από τους υπόλοιπους.”

Καταλονία

Στις 29 Ιανουαρίου 2015, η Επιτροπή Υγείας του Κοινοβουλίου Καταλονίας ενέκρινε τη ρύθμιση των συλλογικοτήτων κάνναβης. Το έκανε εκδίδοντας 17 συστάσεις προς τους δήμους, οι οποίοι θα είναι άμεσα υπεύθυνοι για την αναγνώριση αυτών των λεσχών. Αυτές οι οδηγίες, που προετοιμάστηκαν κάτω από την επίβλεψη της υπηρεσίας δημόσιας υγείας της Καταλονίας σκοπεύουν απλά “να προστατεύουν, να προωθούν και να βελτιώνουν την υγεία των πολιτών μέσω πολιτικών που σκοπεύουν να μηδενίσουν όποιες αρνητικές επιπτώσεις από την κατανάλωση κάνναβης.”

Αυτή η πολιτική παρέχει βασικές νομικές υποχρεώσεις και θέτει ένα τέλος στη νομική αβεβαιότητα που βίωναν οι 400 συλλογικότητες που υπάρχουν στην Καταλονία. Αυτές οι συστάσεις θα επιτρέψουν χιλιάδες καταναλωτές κάνναβης να φύγουν από την ατελείωτη αβεβαιότητα.

Παρά τις αρχικές εκτιμήσεις ότι η κατανάλωση, μεταφορά και καλλιέργεια κάνναβης θα εγκρινόταν επίσης, το γενικό συναίσθημα είναι ικανοποιημένο. Η Καταλονία έδειξε ότι είναι στην πρώτη γραμμή της νομιμοποίησης, και παρ’ ότι υπάρχει δρόμος ακόμα, αυτό που έγινε είναι σίγουρα ένα μεγάλο βήμα μπροστά.

 

Ελπίζουμε ότι η πρόοδος στην Ισπανία, γενικά, να συνεχίσει να κινείται και πως κάθε βήμα που γίνεται, είναι ένα βήμα πιο κοντά στην ελευθερία.

Από Sensi Seeds