Του Πέτρου Αργυρίου

Α) Το θεραπευτικό προφίλ της κάνναβης

Το φυτό κάνναβις είναι συνυφασμένο με τον ανθρώπινο πολιτισμό από την αρχαιότητα χάρη στις πολλαπλές πολύτιμες χρήσεις του.
Μια από τις σημαντικότερες από αυτές είναι η ιατρική του χρήση.

Δυστυχώς, ένα τόσο χρήσιμο φυτό δαιμονοποιήθηκε τον προηγούμενο αιώνα από τους μηχανισμούς προπαγάνδας μεγάλων συμφερόντων, με αποτέλεσμα η χρήση του να κρίνεται παράνομη μέχρι και σχετικά πρόσφατα στις περισσότερες χώρες του πλανήτη.

 
Οι ιατρικές του ιδιότητες όμως είναι τόσο ελπιδοφόρες που ταράζουν το δεισιδαιμονικό καθεστώς της απαγόρευσης του.
Η κάνναβις περιέχει εκατοντάδες ουσίες με πιθανή ιατρική δράση ενώ οι παρενέργειες της είναι πολύ πιο ήπιες και σπάνιες από αυτές των φαρμακευτικών σκευασμάτων που προωθούνται.

 
Η πιο αναγνωρισμένη ιατρική της χρήση είναι στον χρόνιο πόνο.

 
Παρότι ο πόνος είναι το κοινό σύμπτωμα των περισσότερων παθήσεων σε κάποιο στάδιο τους, ο χρόνιος πόνος που συνοδεύει σοβαρές παθήσεις μπορεί από μόνος του να θεωρηθεί κι ως αιτία επιδείνωσης στην έκβαση μιας ασθένειας καθώς περιορίζει την κινητικότητα των ασθενών και τη διάθεση τους να αντιμετωπίσουν όχι μόνο την ασθένεια τους αλλά και την ίδια τη ζωή.

 
Η αναλγητική δράση της κάνναβις οφείλεται στη δράση της στο ενδοκανναβινοειδές σύστημα του ανθρώπου το οποίο είναι νευρορυθμιστικό.

 
Τα οπιοειδή παυσίπονα που χρησιμοποιούμε σήμερα, ξαδερφάκια της μορφίνης, επιδρούν στο ενδορφινικό σύστημα μας κι είναι πολύ πιο επικίνδυνα από ότι θα μπορούσε ποτέ να είναι η κάνναβις καθώς προκαλούν σοβαρό εθισμό κι εξοικείωση υποδοχέων: όσο περισσότερα από αυτά παίρνεις τόσο περισσότερο τα χρειάζεσαι και τόσο λιγότερο αποτελεσματικά είναι.

 
Η κατάχρηση των οπιοειδών αποτελεί πλέον μάστιγα με 14000 νεκρούς χρήστες μόνο στην Αμερική μόνο για το 2014.
Η κάνναβις μπορεί να βοηθήσει όχι μόνο στην υποκειμενική αίσθηση του πόνου αλλά και σε κάποιες από τις παθήσεις που τον προκαλούν λόγω της αντιοξειδωτικής και αντιφλεγμονώδους δράσης της.

 
Η κάνναβις έχει ήδη θεραπευτική ένδειξη για το γλαύκωμα ενώ αισιόδοξα είναι τα μηνύματα της σε σχέση με την Σκλήρυνση Κατά Πλάκας.

 
Όσον αφορά τους καρκίνους, η χρήση της είναι ελπιδοφόρα όχι μόνο ως προς τον καρκίνο αλλά και σε σχέση με τις σοβαρές -κι εντελώς παραμελημένες από την Ιατρική- παρενέργειες των αντικαρκινικών πρακτικών.

 
Ακόμη και σε αυτό που μάθαμε να αποκαλούμε HIV/AIDS σύνδρομο, η κάνναβις φαίνεται να βοηθάει στην ανορεξία που ενίοτε το συνοδεύει.

 
Επίσης φαίνεται να είναι ευεργετική και στην επιληψία λόγω της σπασμολυτικής της επίδρασης.
Αυτή ακριβώς η σπασμολυτικής της δράση μπορεί να είναι χρήσιμη και στην νόσο του Krohn, την ελκώδη κολίτιδα και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, ενώ η αγχολυτική της δράση μπορεί να φανεί ανεκτίμητη σε αγχώδεις διαταραχές, ακόμη ίσως και σε μορφές κατάθλιψης,

 
Ένα από τα σημαντικότερα επιχειρήματα του μηχανισμού δαιμονοποίησης της κάνναβης είναι πως είναι επιζήμια στην νοητική υγεία, ότι οδηγεί ακόμη κι ακόμη στην τρέλα.

 
Όσον αφορά το πρώτο, η κάνναβης φαίνεται να βοηθά σε εγκεφαλικές βλάβες.
Σε σχέση με το δεύτερο, φαίνεται πράγματι πως η χρήση κάνναβης μπορεί να εκκινήσει νωρίτερα ψυχωτικά επεισόδια σε ανθρώπους με προδιάθεση στη σχιζοφρένεια.

 
Αλλά αυτό είναι μόνο η μισή αλήθεια. Γιατί η κάνναβης δεν περιέχει μόνο την ψυχοτρόπα ουσία τετραϋδροκανναβινόλη (THC) αλλά και την αντιψυχωσική ουσία κανναβιδιόλη (CBD).
Όχι μόνο δηλαδή αποτελεί λύση για πολλά άλλα προβλήματα αλλά σε αντίθεση με πολλά άλλα ψυχοτρόπα έχει «προβλέψει» να περιέχει το «αντίδοτο» στα προβλήματα που η χρήση της μπορεί να προκαλέσει.

 
Με ένα τόσο ελκυστικό προφίλ πιθανών οφελών σε σχέση με τις παρενέργειες, έγκλημα δεν αποτελεί η χρήση της κάνναβης. Το αντίθετο: η απαγόρευσή της και η ποινικοποίηση της είναι ένα μεγάλο και διαρκές έγκλημα.

Β) Ο παγκόσμιος χάρτης της αποποινικοποίησης και της νομιμοποίησης σήμερα

 
Κάτω από την πίεση την ιατρικών δεδομένων, των ασθενών και των κινημάτων αποποινικοποίησης, η χρήση ιατρικής κάνναβης έχει νομιμοποιηθεί σε 28 πολιτείες τις ΗΠΑ.

 
Η ιατρική κάνναβης έχει νομιμοποιηθεί σε περιοχές της Αργεντινής και της Αυστραλίας. Είναι νόμιμη στον Καναδά. Ευρέως νόμιμη στην Χιλή, την Κολομβία, την Τσεχία. Νόμιμη στα Σκόπια και την Πολωνία και το Πουέρτο Ρίκο, περιοχές της Τουρκίας και από το 2013 και στην Ρουμανία. Στην Κροατία είναι νόμιμη αλλά μόνο για συγκεκριμένες νόσους.

 
Στη Γαλλία, το 2013, ιατρικά σκευάσματα που περιέχουν ουσίες που προέρχονται από την κάνναβη νομιμοποιήθηκαν, όπως έγινε και στην Ιρλανδία το 2014 όπου η νομιμοποίηση της φαίνεται να διευρύνεται. Παρόμοιο καθεστώς ισχύει στην Σλοβενία, ττον Παναμά και τις Φιλιππίνες.

 
Στην Φινλανδία είναι νόμιμη μόνο με τη χορήγηση ειδικής άδειας, καθεστώς που ίσχυε και για τη Γερμανία μέχρι το 2017, οπότε και νομιμοποιήθηκε η χρήση της για βαριά ασθενείς που δεν έχουν άλλες φαρμακευτικές επιλογές. Παρόμοιο καθεστώς νομιμοποίησης επιδιώκεται και στην Μάλτα ενώ στην Ιταλία η νομιμοποίηση ισχύει ήδη υπό αυστηρά ρυθμιστικά πλαίσια.

 
Στην Τζαμάικα είναι ευρέως νόμιμη υπό σχετικά ανεκτικό ρυθμιστικό πλαίσιο.

 
Το Ισραήλ επιτρέπει κάποιες ιατρικές της χρήσεις ήδη από το 1990 ενώ φαίνεται να τις διευρύνει.

 
Στη Ρωσία είναι σχετικά ανεκτή.

 
Στην Ελβετία η προσωπική χρήση ενώ στο Μεξικό και την Ουκρανία και η προσωπική καλλιέργεια γενικά της κάνναβης έχουν αποποινικοποιηθεί, ενώ η Ισπανία γίνεται η νέα Ολλανδία με περισσότερα από 200 δικά της Coffeeshops.

 
Στην Ουρουγουάη κάθε χρήση και εκμετάλλευση της Κάνναβης είναι απολύτως νόμιμη, ενώ στην Πορτογαλία από τις αρχές της χιλιετίας έχει ξεκινήσει το μεγάλο πείραμα της αποποινικοποίησης όλων των ναρκωτικών.

 
Στην Ελλάδα η κυβέρνηση διαρρέει εδώ και μήνες ότι θα νομιμοποιήσει την κάνναβη.
Είναι προφανές ότι η νομιμοποίηση της ιατρικής κυρίως κάνναβης είναι παγκόσμια τάση.
Δεν έχει όμως προχωρήσει στο βαθμό αποδαιμονοποίησης που οφείλεται σε ένα ευλογημένο φυτό που εδώ και χιλιετίες προσφέρει πολλά στην ανθρωπότητα.

 
Ένα τελευταίο σημείο σχετικά με την ιατρική κάνναβη είναι ότι οι ιατρικές μελέτες που γίνονται σε σχέση με αυτή είναι πολύ λίγες σε σχέση με το πόσο ελπιδοφόρα είναι τα αποτελέσματα τους.

 
Κι ο λόγος για αυτό είναι προφανής: Οι μεγάλες φαρμακευτικές που χρηματοδοτούν όλο και μεγαλύτερα κομμάτια της ιατρικής έρευνας δεν θέλουν να δουν ακριβά προϊόντα τους με μαζική ιατρική κατανάλωση να μπαίνουν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.
Κι όπου δεν υπάρχει χρηματοδότηση, δεν υπάρχει πλέον έρευνα.

 
(Ο Πέτρος Αργυρίου είναι ανατρεπτικός λογοτέχνης και κορυφαίος Έλληνας αναλυτής, ιδιαιτέρως στο πεδίο του παρασκηνίου των παγκόσμιων πολιτικών δημόσιας υγείας. Είναι επίσης μέλος της ένωσης δημοσιογραφίας της επιστήμης Science View. Από τις εκδόσεις ETRA κυκλοφορούν τα σχετικά βιβλία του: «Τι δεν σας λένε οι γιατροί», 2009, «Θανάσιμες Θεραπείες. 2011» και «Παρά Φύση», 2014. Το προσωπικό του blog είναι το agriazwa.blogspot.com).